Opieka nad osobą niepełnosprawną ruchową – zasiłki i świadczenia
Świadczenia opiekuńcze dla osób zajmujących się niepełnosprawnymi bliskimi to ważna forma wsparcia, z której korzysta tysiące Polaków. Opieka nad chorym członkiem rodziny w domu uprawnia do ubiegania się o kilka rodzajów zasiłków rodzinnych, jednak, aby wniosek został rozpatrzony pozytywnie, trzeba spełniać ściśle określone kryteria. Do dyspozycji pozostają m.in. świadczenie pielęgnacyjne oraz specjalny zasiłek opiekuńczy.
Spis treści
Zasiłek dla opiekuna dorosłej osoby niepełnosprawnej
Zasiłki dla opiekunów to rodzaj finansowego wsparcia, przysługującego osobom, które utraciły prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego po nowelizacji ustawy dnia 1 lipca 2013 roku, a jednocześnie nie mogły uzyskać specjalnego zasiłku opiekuńczego z powodu przekroczenia progu dochodowego. Od 1 listopada 2018 roku zasiłek dla opiekunów osób niepełnosprawnych wynosi 620 zł netto (wcześniej kwota ta wynosiła 520 zł netto).
Opiekun osoby niepełnosprawnej zasiłek dostaje na czas nieokreślony (wyjątkiem jest sytuacja, kiedy orzeczenie osoby niepełnosprawnej zostało wydane na czas określony). Co sześć miesięcy uprawnienia do otrzymywania środków są jednak weryfikowane. Kontrola następuje także, wówczas gdy pojawi się uzasadniona wątpliwość, czy pobierający świadczenie dla opiekuna faktycznie zajmuje się dysfunkcyjnym bliskim.
Prawo do otrzymania zasiłku dla opiekuna nie jest warunkowane spełnieniem kryterium dochodowego.
Kto może być opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej?
Kto może być opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej?Kolejnym rodzajem świadczenia, o które warto się ubiegać, jest specjalny zasiłek opiekuńczy. To, kto może być opiekunem osoby niepełnosprawnej z prawem do otrzymania tych środków określają zapisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Wynika z nich, że kryterium decydującym jest stopień pokrewieństwa – w tym wypadku – I i II. Pieniądze mogą dostać zatem osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Dodatkowo także małżonkowie, jednak pod warunkiem, że nie są zatrudnieni i nie podejmują innej pracy zarobkowej bądź z niej rezygnują, by móc opiekować się bliskim ze znacznym stopniem niepełnosprawności.
O przyznaniu specjalnego zasiłku opiekuńczego decyduje kryterium dochodowe. Świadczenie przysługuje jedynie wtedy, gdy dochód rodziny osoby, która sprawuje opiekę oraz dochód rodziny krewnego wymagającego opieki nie jest wyższy niż 764 zł netto miesięcznie w przeliczeniu na jednego domownika.
Jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej, by móc ubiegać się o świadczenie? Konieczna jest rezygnacja z zatrudnienia lub innego zajęcia zarobkowego oraz złożenie stosownego wniosku w urzędzie miasta lub gminy, który jest właściwy ze względu na miejsce zamieszkania. Wysokość świadczenia jest identyczna jak zasiłku dla opiekuna i wynosi 620 zł netto.
Opieka nad chorym członkiem rodziny – świadczenie pielęgnacyjne na osobę dorosłą
O tym, komu przysługuje zasiłek w formie świadczenia pielęgnacyjnego decydują zapisy ustawy o świadczeniach rodzinnych. Wynika z nich, że środki mogą zostać przyznane osobie, która zrezygnowała z pracy zarobkowej, by stale i długotrwale opiekować się niepełnosprawnym bliskim, kiedy ten, ze względu na znaczny stopień dysfunkcji, nie jest w stanie samodzielnie zadbać o własną egzystencję. Od 1 stycznia 2019 roku wynosi ono 1583 zł.
Odbiorcami świadczenia są przede wszystkim opiekunowie dzieci. W świetle przepisów na wspomnianą kwotę mogą bowiem liczyć jedynie bliscy niepełnosprawnych, których dysfunkcja powstała przed 18. rokiem życia lub przed 25. (o ile doszło do tego w czasie nauki w szkole bądź podczas studiów). Opieka nad dorosłym niepełnosprawnym, u którego problemy zdrowotne pojawiły się później, takich wymogów nie spełnia.
Przepisy te budzą kontrowersje. Opieka nad niepełnosprawnym rodzicem w ich świetle nie uprawnia bowiem do uzyskania świadczenia w takim wymiarze, a jedynie do otrzymania specjalnego świadczenia opiekuńczego, które jest znacznie niższe. I choć w 2014 roku Trybunał Konstytucyjny zakwestionował zgodność takich rozporządzeń z Konstytucją, dotąd wyrok nie został zrealizowany. Istnieje jednak możliwość odwołania się od decyzji odmownej.
