Reumatyzm – przyczyny, objawy i sposoby leczenia
Chroniczne bóle kolan, nadgarstków czy palców mogą mieć podłoże reumatyczne. Choroby z tej grypy atakują stawy, grożąc ich całkowitym unieruchomieniem, a co za tym idzie – inwalidztwem. Jakie są przyczyny reumatyzmu? Jak rozpoznać bóle reumatyczne i jaka terapia może przynieść ulgę?
Spis treści
Co to jest reumatyzm?
Reumatyzm to potoczne określenie odnoszące się do grupy chorób obejmujących układ ruchu, przede wszystkim stawy, ale także tkanki miękkie i mięśnie. Wyróżnia się ponad 200 jednostek chorobowych, które można zaliczyć do schorzeń reumatycznych, przy czym specjaliści podzielili je na 10 grup głównych, które podlegają dalszym podziałom.
Najogólniejsza klasyfikacja wyróżnia choroby reumatyczne niezapalne (np. choroba zwyrodnieniowa stawów) oraz – szczególnie groźne – zapalne. Do drugiej z wymienionych grup zalicza się m.in.: reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów.
Reumatyzm występuje powszechnie. Szacuje się, że z powodu objawów reumatyzmu cierpi nawet 9 milionów Polaków. Choć bóle reumatyczne kojarzymy głównie z seniorami, dolegliwości, zwłaszcza te o podłożu zapalnym, bardzo często dotyczą także osób młodych. To poważny problem zdrowotny utrudniający sprawne funkcjonowanie, także na rynku pracy.
Ze względu na jego przewlekły i postępujący charakter, szybkie rozpoznanie symptomów i jak najwcześniejsze rozpoczęcie leczenia są niezbędne. Reumatyzm może prowadzić do znacznej niepełnosprawności ruchowej, niesie również ryzyko poważnych, zagrażających życiu zmian w narządach wewnętrznych.
Jakie są przyczyny reumatyzmu?
Przyczyny większości spośród chorób reumatycznych nie zostały poznane. Jego rozwojowi mogą sprzyjać zarówno czynniki zewnętrzne, jak i genetyczne
Przyjmuje się, że powodem występowania objawów reumatycznych są przede wszystkim nieprawidłowe reakcje autoimmunologiczne organizmu. Oznacza to, że dochodzi do zaburzenia pracy układu odpornościowego, który zaczyna wytwarzać nieprawidłowe przeciwciała atakujące własne tkanki oraz sprzyja powstawaniu procesów zapalnych.
Do czynników, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju niektórych chorób reumatycznych zalicza się:
- palenie papierosów,
- nadmiar soli w diecie,
- infekcje bakteryjne i wirusowe,
- nadwagę,
- urazy fizyczne.
Prawdopodobieństwo wystąpienia reumatyzmu jest ponadto większe, jeśli w rodzinie pojawiały się przypadki zachorowań – reumatyzm może być dziedziczny.
Reumatyzm – objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem reumatyzmu, wspólnym dla schorzeń z różnych grup, jest silny ból stawów. Może on obejmować pojedyncze stawy (pacjenci mówią np. o reumatyzmie kolana) bądź atakować szereg struktur. Dolegliwości mogą dotyczyć różnych części ciała, m.in. palców, nadgarstków, bioder, kręgosłupa.
Zależnie od postaci choroby, bólom reumatycznym może towarzyszyć obrzęk, zaczerwienienie i ocieplenie zajętego stawu. Staw traci elastyczność, pojawia się uciążliwe uczucie zesztywnienia, zwłaszcza o poranku. Nierzadko występują także charakterystyczne zniekształcenia. Jeśli zmiany te są zaawansowane, staw przestaje pełnić swoją funkcję, może dojść do jego całkowitego unieruchomienia.
Chorzy skarżą się na notoryczne uczucie zmęczenia, problemy ze snem i zaburzenia apetytu. Zdarza się, że bólom stawów i mięśni towarzyszą stany podgorączkowe.
Poważnym zagrożeniem są zmiany narządowe, które mogą rozwinąć się z biegiem czasu. Choroba może zaatakować płuca, nerki czy serce.
Sprawdź także: Choroby reumatyczne – rodzaje i typowe objawy
Jak wygląda leczenie reumatyzmu?
Reumatyzmu, niestety, nie można całkowicie wyleczyć. Zadaniem terapii jest złagodzenie uciążliwych objawów oraz zahamowanie postępu choroby. O tym, co pomaga na reumatyzm w danym przypadku decyduje lekarz, po zaznajomieniu się ze szczegółowymi wynikami badań. Wybór metody leczenia jest zależny od rodzaju przypadłości, na którą cierpi pacjent. Stosuje się m.in.: niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwbólowe, glikokortykosteroidy.
Ulgę w bólach reumatycznych przynosi także fizjoterapia. Ćwiczenia ruchowe w połączeniu z odpowiednio dobranymi zabiegami oraz masażami łagodzą dolegliwości i poprawiają ruchomość stawów. Zaleca się m.in. magnetoterapię, laseroterapię i zabiegi ciepłem i zimnem. W leczeniu reumatyzmu w domu można wykorzystywać okłady borowinowe. Do naturalnych sposobów na reumatyzm zalicza się też wykonywanie okładów z olejku kamforowego bądź arniki górskiej.
Znaczenie ma także dieta. W reumatyzmie ważne jest komponowanie posiłków w taki sposób, by dostarczały składników wzmacniających mięśnie i stawy – kwasów omega 3, witamin (A, D, E, C).
Jak żyć z bólem stawów w chorobach reumatycznych?
W przypadku, kiedy choroba jest zaawansowana i znacząco wpływa na codzienną aktywność, warto zaopatrzyć się w różnego typu pomoce i akcesoria, poprawiające komfort funkcjonowania.
Dobrym pomysłem jest zakup wysokiej jakości, wygodnego materaca, zapewniającego odpowiednie wsparcie ciała i ergonomię wypoczynku. Powierzchnia spania nie powinna być zbyt miękka – zapadanie się w materac wiąże się z zwiększonym naciskiem podłoża na tkanki, co może nasilać ból.
Jeżeli zmiany reumatyczne obejmują przede wszystkim kończyny dolne i pojawiają się problemy z mobilnością, przydatne będą pomoce w chodzeniu – kule, laskę ortopedyczną lub chodzik rehabilitacyjny, który odciąży chore stawy.
Kule, laski ortopedyczne oraz balkoniki dostępne w naszym sklepie internetowym: kule Vermeiren Stephanie, laski ortopedyczne Vermeiren Flora, balkonik Vermeiren 268.
Przeczytaj także: Laska inwalidzka – nieocenione wsparcie przy chodzeniu