Zerwanie więzadła w kolanie – dodatkowa rehabilitacja w domu
Urazy kolana stanowią bardzo często występujący typ kontuzji w obrębie układu ruchu. W większości przypadków uszkadzaną strukturą są więzadła w kolanie. Jak wygląda rehabilitacja po zerwaniu więzadła i jakie ćwiczenia wykonywać w domu, by szybciej odzyskać sprawność?
Spis treści
Klasyfikacja uszkodzeń więzadła kolanowego
Więzadła warunkują prawidłową motorykę kolana, stabilizują je i blokują nadmierne ruchy rotacyjne. Podczas pracy staw kolanowy podlega zatem dużemu obciążeniu, co sprzyja urazom. Wyróżniamy 3 stopnie uszkodzenia więzadła kolana.
Najmniej groźne jest naciągnięcie więzadła, skutkujące jedynie nieznacznym ograniczeniem jego ruchomości. Poważniejszym urazem jest naderwanie więzadła w kolanie, gdzie dochodzi do częściowego naderwania włókien. W przypadku naderwania lub zerwania więzadła w kolanie polecamy plastrowanie.
Zerwanie więzadła oznacza całkowite przerwanie ich ciągłości i wymaga podjęcia najbardziej wymagającego leczenia i rehabilitacji. W największej liczbie przypadków dochodzi do zerwania więzadła krzyżowego przedniego (ACL), nieco rzadziej – pobocznego piszczelowego (MCL).
Objawy uszkodzenia więzadła w kolanie
Do typowych objawów uszkodzenia więzadeł kolanowych należą:
- ból kolana, nasilający się podczas aktywności;
- wrażenie uciekania kolana;
- zmniejszenie ruchomości kolana, uczucie blokady.
Kiedy więzadło jest naciągnięte, występuje tkliwość tej okolicy oraz lekki ból nasilający się, np. podczas wchodzenia po schodach. W naderwaniu więzadła w kolanie objawy są bardziej dotkliwe niż przy naciągnięciu. Kolano jest lekko spuchnięte, pojawia się niewielki krwiak i uczucie utraty stabilności. Zerwane więzadło (tzw. skręcone kolano) wywołuje ostry ból, któremu towarzyszy słyszalny trzask lub chrupot. Obrzęk oraz zasinienie są znacznie większe, a poruszanie się – znacząco utrudnione.
Postępowanie w przypadku zerwania więzadła w kolanie
Po zerwaniu więzadła szybko dochodzi do rozwoju stanu zapalnego, dlatego należy zadziałać od razu, aby zminimalizować jego skutki. Powszechnie stosowana jest metoda RICE:
- R (rest) – odpoczynek – konieczny jest odpoczynek, najlepiej w pozycji leżącej;
- I (ice) – schłodzenie – zimny kompres przyniesie ulgę w bólu i zmniejszy opuchliznę;
- C (compression) – ucisk – kolano należy dokładnie owinąć bandażem lub szalikiem, dzięki czemu ograniczymy wysięk w stawie;
- E (elevation) – kolano należy unieść ponad poziom klatki piersiowej, co poprawi krążenie.
Po opatrzeniu urazu, jak najszybciej skorzystaj z pomocy lekarskiej.
Dowiedz się, jakie są przyczyny przeskakiwania w stawie kolanowym
Rehabilitacja uszkodzeń więzadeł w kolanie
W naciągnięciu więzadła nie jest wymagana interwencja chirurgiczna. Należy wprowadzić ćwiczenia izometryczne zapobiegające zanikowi mięśni. Ważny jest również trening wytrzymałościowy i siłowy.
Ćwiczenia rehabilitacyjne po zerwaniu więzadła
Naderwane i zerwane więzadło wymaga zazwyczaj operacyjnej rekonstrukcji uszkodzonych struktur (zdarza się, że naderwane więzadło leczy się zachowawczo poprzez stosowanie stabilizatora na kolano, ułatwiającego regenerację włókien). Rehabilitacja przed zabiegiem dąży do usprawnienia motoryki, zniesienia bólu, poprawy siły mięśniowej i odruchów. Wykorzystuje się m.in. kinezyterapię, ćwiczenia koncentryczne oraz zabiegi fizykalne.
Rehabilitacja po rekonstrukcji więzadła powinna rozpocząć się możliwie najszybciej. Już w pierwszym dniu po operacji zaleca się wprowadzenie biernych ćwiczeń ruchowych, np. z wykorzystaniem szyny CPM. O dalszym postępowaniu decyduje specjalista.
Sprzęt do domowej rehabilitacji
W czasie zabiegów pod okiem fizjoterapeuty dąży się do poprawy czucia głębokiego, wzmocnienia mięśni i uzyskania pełnego wyprostu w kolanie. Potrzebnym sprzętem do rehabilitacji w domu, jak i podczas zabiegów fizjoterapeutycznych, jest orteza stawu kolanowego, zapobiegająca nadmiernym jego ruchom. Przez pierwsze 2-3 tygodnie nie należy zdejmować jej nawet na noc (warto wiedzieć, że niektóre na niektóre rodzaje ortez można otrzymać dofinansowanie NFZ). Na wypadek znacznego bólu i trudności z chodzeniem, warto mieć również kule ortopedyczne.
Do ćwiczeń domowych przydatne mogą okazać się gumowe piłki gimnastyczne, podesty, taśmy oporowe, ciężarki czy szarfy ułatwiające rozciąganie. Warto też rozważyć zakup steppera czy rowerka stacjonarnego.
Domowa rehabilitacja po zerwaniu więzadła kolanowego
Rehabilitacja w domu pozwala utrwalić wypracowane efekty i przyspieszyć powrót do formy. Jak ćwiczyć samodzielnie?
- Połóż się na plecach, wyprostuj nogę i oprzyj piętę na dużej piłce gimnastycznej. Przywiedź do siebie piłkę, zginając staw kolanowy (ruch nie powinien wyzwalać reakcji bólowej), a następnie ponownie wyprostuj nogę, odwodząc piłkę. Powtórz około 100 razy.
- Leżąc prostopadle do ściany, wtocz po niej piłkę całą powierzchnią stopy, aż do uzyskania wyprostu kończyny. Możesz pomagać sobie zdrową nogą. Wykonaj 60 powtórzeń.
- Opierając się na kulach, unieś zgiętą w kolanie nogę i postaw stopę na stojący przed Tobą step lub stopień (nie opieraj ciężaru ciała na operowanej kończynie), a następnie wróć do pozycji wyjściowej. Wykonaj 50 powtórzeń.
