Złamana noga – leczenie, rehabilitacja i pomocne wyroby medyczne
Złamanie nogi wiąże się, niestety, z dość długim procesem leczenia i rehabilitacji. Ścisłe przestrzeganie zaleceń specjalistów i zastosowanie odpowiednio dobranego zaopatrzenia medycznego może jednak przyspieszyć ich efekty i zapobiec wystąpieniu groźnych powikłań. Jak wygląda proces odzyskiwania sprawności po złamaniu kończyny dolnej?
Spis treści
Jak wygląda złamana noga?
Złamanie nogi to potoczne określenie przerwania ciągłości kości, do którego dochodzi najczęściej na skutek silnego uderzenia, np. podczas wypadku komunikacyjnego czy upadku z wysokości. Większą podatność na złamania obserwuje się u osób w podeszłym wieku, szczególnie cierpiących na osteoporozę.
Wyróżniamy złamanie otwarte nogi – kiedy kość przebija skórę, a fragmenty tkanek wystają sponad rany, oraz złamanie zamknięte, gdy powłoka skórna pozostaje nieuszkodzona. Wyodrębnia się również złamanie z przemieszczeniem (odłamki kości przemieszczają się względem siebie) i złamanie bez przemieszczenia – proste (po urazie kości wracają do poprzedniego ułożenia).
Do najbardziej charakterystycznych objawów złamanej nogi zaliczają się:
- ból o dużym nasileniu wzmagający się przy dotyku i przy ruchu,
- szybko rozwijający się obrzęk,
- ograniczenie ruchomości kończyny,
- zasinienie nogi lub podskórne krwawe wybroczyny.
W samym momencie złamania może być słyszalny wyraźny chrupot świadczący o uszkodzeniu kości.
Noga po złamaniu puchnie i jest nienaturalnie wykrzywiona. Pojawiają się kolorowe przebarwienia na skórze świadczące o wylewach krwi z uszkodzonych naczyń do przestrzeni między tkankowych. Podczas prób ruchu mogą być słyszalne specyficzne trzeszczenia, będące skutkiem ocierania się o siebie kości. Przy złamaniu otwartym występuje także krwawienie, czasem bardzo obfite.
Jak długo boli noga po złamaniu?
Ból kończyny jest w pełni naturalną reakcją na kontuzję i utrzymuje się nawet kilka tygodni po złamaniu, stopniowo zmniejszając nasilenie w trakcie leczenia i rehabilitacji. Ulgę przynosi także stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych dostępnych bez recepty.
Pierwsza pomoc przy złamaniu nogi
Podejrzenie złamania nogi wymaga jak najszybszego podjęcia działań, które pomogą ograniczyć ryzyko wystąpienia powikłań (m.in. przykurczów, nieprawidłowego zrostu lub jego braku, zaniku mięśni) i wspomogą procesy naprawcze.
Jeśli mamy do czynienia ze złamaniem otwartym, należy umieścić w miejscu złamania jałowe gaziki, co pomoże zapobiec zainfekowaniu rany. Wystającej kości pod żadnym pozorem nie można próbować wciskać z powrotem. Kończyny należy następnie unieruchomić w miejscu dwóch sąsiadujących stawów przy użyciu sztywnego przedmiotu przymocowanego do nogi za pomocą bandaża lub opaski elastycznej.
Przy prostym złamaniu nogi pierwsza pomoc ogranicza się do jej unieruchomienia (także w miejscu najbliżej położonych stawów).
W obydwu przypadkach konieczna jest pilna pomoc medyczna.
Leczenie złamanej kończyny
Złamana kość kończyny dolnej wymaga czasowego unieruchomienia, co z reguły odbywa się poprzez założenie gipsu, który pacjent nosi przez 4-6 tygodni. Dzięki temu kość ma optymalne warunki do odbudowy i zrostu.
Bardziej skomplikowane złamania wieloodłamowe wymagają nastawienia – przywrócenia prawidłowej konfiguracji kości. W takiej sytuacji wykorzystuje się wyciąg z zastosowaniem drutów Kirchnera lub gwoździ Steimanna, które zakładane są podczas zabiegu operacyjnego.
Pacjenci przyjmują także środki przeciwzakrzepowe typu heparyna. Są one podawane doustnie lub za pośrednictwem zastrzyków.
Co zamiast gipsu na złamaną nogę?
W nowoczesnej medycynie zamiast gipsu coraz częściej używa się specjalistycznych stabilizatorów, które są znacznie lżejsze i bardziej wygodne niż gips. Wykonane z miękkich, oddychających materiałów doskonale dopasowują się do kończyny, nie ograniczając przy tym nadmiernie ruchomości kończyny. Stosowanie stabilizatora na nogę po złamaniu ogranicza ryzyko zaników mięśniowych i osłabienia kończyny. Ułatwia również wykonywanie ćwiczeń rehabilitacyjnych.
Sprawdź również: Złamanie kostki bocznej – czas leczenia i postępowanie
Złamanie nogi – rehabilitacja
Niezależnie od tego, czy doszło do złamania nogi w kostce czy w kolanie, aby powrócić do pełnej sprawności konieczne jest podjęcie rehabilitacji. Można ją rozpocząć w momencie, kiedy noga pozostaje w unieruchomieniu, w przypadku złamania otwartego, jeszcze na oddziale szpitalnym.
Rodzaj i natężenie ćwiczeń ustala fizjoterapeuta. Na pierwszym etapie ich celem jest zmniejszenie dolegliwości bólowych, przeciwdziałanie zanikom mięśniowym (tu sprawdzają się ćwiczenia izometryczne) oraz nauka chodzenia o kulach. Zaleca się ponadto wykonywanie ćwiczeń oddechowych usprawniających funkcjonowanie układu oddechowo-krążeniowego, ćwiczeń siłowych zdrowej nogi, a także zastosowanie pozycji ułożeniowych zapobiegających obrzękom.
Dobre efekty mogą przynieść też zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak laseroterapia, magnetoterapia czy też jonoforeza. Po uzyskaniu zrostu kości zaleca się ćwiczenia zwiększające zakres ruchów kończyny, poprawiające wytrzymałość i siłę mięśni oraz utrwalające prawidłowy wzorzec chodu.
Chodzenie ze złamaną nogą
Złamanie nogi znacznie utrudnia samodzielne poruszanie się, dlatego konieczne jest wykorzystanie kul ortopedycznych, zwykle łokciowych (tj. kula łokciowa Ellipse)
Zastosowanie dwóch kul pozwala odciążyć chorą nogę. Nadal jednak ważne jest dążenie do zachowania prawidłowego wzorca chodu. Kolejne ruchy powinny zatem wyglądać następująco:
- ustawiamy obydwie kule przed sobą,
- wykonujemy krok złamaną nogą w taki sposób, by palce stopy znalazły się na linii kul,
- cały ciężar ciała przenosimy na kule – stopa chorej nogi ma kontakt z podłożem, ale spoczywa na nim luźno,
- robimy krok nogą zdrową (odległość powinna być taka sama, jak ta pokonana kontuzjowaną kończyną),
- wracamy do punktu początkowego, ponownie ustawiamy kule z przodu itd.
Jeżeli lekarz zaleci częściowe obciążanie nogi, proces wygląda tak samo, przy czym noga chora w sposób kontrolowany może nieco mocniej naciskać na podłoże.
Chodząc o jednej kuli, umieszczamy ją po stronie przeciwnej do odciążanej nogi. Powinna ona poruszać się jednocześnie z kontuzjowaną kończyną.
Przeczytaj także: Kule inwalidzkie – jak je dopasować, jak chodzić o kulach?
Podczas całego okresu zdrowienia należy skrupulatnie przestrzegać wskazówek lekarza i fizjoterapeuty. Pozwoli to skrócić czas rekonwalescencji i zapobiec komplikacjom.
Poszukujesz wysokiej jakości stabilizatora lub chcesz dobrać kule ortopedyczne? Skorzystaj ze wsparcia naszych ekspertów i postaw na wyroby najlepszych producentów. Odwiedź jeden z naszych sklepów stacjonarnych lub wygodnie zamów produkt w naszym medycznym sklepie internetowym. Zapraszamy!
