Inhalator dla dziecka i osoby dorosłej – jaki wybrać?
Terapia wziewna domowym zestawem do inhalacji może przynieść doskonałe efekty lecznicze, pod warunkiem, że wiemy, jaki inhalator kupić. Podpowiadamy, jak wybrać najlepszy inhalator dla dziecka i osoby dorosłej.
Spis treści
Inhalacja – co to jest i jakie są wskazania?
Inhalacja, określana także jako terapia wziewna lub aerozoloterapia, jest rodzajem leczenia miejscowego, w którym lek podawany jest bezpośrednio do drzewa oskrzelowego lub pęcherzyków płucnych. Działanie inhalatora polega na rozbiciu cząsteczek preparatu do formy łatwej w aspiracji mgiełki. Stosowana jest zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych w przebiegu szeregu schorzeń górnych i dolnych dróg oddechowych.
Inhalacje u dzieci (w tym niemowląt) i osób dorosłych często zaleca się w leczeniu infekcji czy w stanach zapalnych zatok. Wskazania do inhalacji obejmują ponadto m.in.: astmę, rozedmę płuc, POChP (przewlekłą obturacyjną chorobę płuc), przewlekłe zapalenie oskrzeli oraz mukowiscydozę.
Zaletą domowych inhalacji jest szybki czas działania (lek podawany jest bezpośrednio do zmienionego chorobowego miejsca), a dodatkowo bardzo niskie ryzyko wystąpienia skutków ubocznych – preparat nie działa bowiem ogólnoustrojowo.
Sprawdź, czy osoby chore na astmę mogą korzystać z klimatyzacji
Inhalacja a nebulizacja – czym się różnią?
Pojęcia te często stosowane są zamiennie, jednak inhalacja jest terminem szerszym i odnosi się do każdego zabiegu, podczas którego do układu oddechowego wprowadzana jest lecznicza para. Mówimy zatem o inhalacji z soli fizjologicznej mającej właściwości nawilżające, czy inhalacji olejkami eterycznymi, które pomagają udrożnić zatkany nos i zatoki.
Nebulizaja jest natomiast rodzajem inhalacji i pozwala zaaspirować w postaci lotnej płynny lek. W przeciwieństwie do inhalacji nie wymaga synchronizacji wdechu z momentem podania środka leczniczego. Niewielkie kropelki preparatu podawane są najczęściej przez usta za pośrednictwem specjalnej maski. Rzadziej używa się rurek intubacyjnych lub wykonuje się otwór tracheotomijny.
Inhalator dla dziecka i dorosłego – najważniejsze parametry
O tym, jaki inhalator dla dziecka bądź dorosłego wybrać, powinien zdecydować lekarz, choć możesz skorzystać także z porady doświadczonego farmaceuty. Podstawowym kryterium, jakie musisz wziąć pod uwagę, jest docelowe miejsce, w które powinna trafić substancja lecznicza. Zależnie od wyrażonej w mikronach wielkości cząsteczek tworzących mgiełkę, może ona osiąść:
- w nosie i gardle (cząsteczki o wielkości powyżej 8 µm),
- w obrębie dużych oskrzeli i tchawicy (5–8 µm),
- w oskrzelach i oskrzelikach (2–5 µm),
- w pęcherzykach płucnych (0,5–3 µm).
Wielkość cząstek określa parametr MMAD (Mass Median Aerodynamic Diameter). W przypadku inhalatorów domowych mieści się on najczęściej w zakresie 2–5 µm.
Z parametrem MMAD powiązana jest frakcja oddechowa, wyrażająca procentową zawartość cząstek mniejszych niż 5 mikronów we wdychanej parze. Innymi słowy, pozwala określić, jaka objętość leku trafi do drzewa oskrzelowego, co decyduje o wydajności terapii.
Na decyzję o tym, jaki inhalator kupić, wpływ powinien mieć także przepływ, czyli szybkość, z jaką porusza się wytworzone przez sprężarkę powietrze. Nie powinna ona być niższa niż 10 l/min. Równie ważny jest czas inhalacji wyrażający szybkość rozproszenia danej dawki leku. Dobry inhalator pozwala osiągnąć tempo inhalacji w zakresie 0,4-0,5ml/min.
Dowiedz się, czy można przeprowadzić tlenoterapię w domu
Rodzaje inhalatorów – jak wybrać najlepszy?
O tym, jak działa inhalator, decyduje jego typ. Ogólna klasyfikacja aparatów do domowej inhalacji wyróżnia trzy rodzaje urządzeń: inhalatory ciśnieniowe, inhalatory proszkowe oraz nebulizatory.
Inhalator ciśnieniowy
Inhalator ciśnieniowy z dozownikiem (MDI – Metered Dose Inhalers) to niewielkie, przenośne urządzenie pozwalające na podanie gotowego, fabrycznie wtłoczonego do pojemnika leku. Aerozol powstaje na drodze gwałtownej dekompresji wyzwalanej poprzez naciśnięcie zaworu. Aby terapia przy jego użyciu była skuteczna, konieczne jest opanowanie prawidłowej techniki aspiracji – zwolnienie dawki preparatu należy umiejętnie skoordynować z głębokim wdechem.
Inhalator proszkowy
Inhalator proszkowy (DPI – Dry Powder Inhaler) działa na podobnej zasadzie – konieczne jest przyjęcie leku siłą wdechu, przy czym preparat ma formę suchego proszku zamkniętego w kapsułce. W czasie inhalacji dochodzi do jej przebicia bądź skruszenia, co pozwala na zdeponowanie leku w obrębie dróg oddechowych. Wśród inhalatorów proszkowych wyróżnia się aerolizery, handihalery, turbohalery, dyski oraz novolizery.
Nebulizator
Jeśli szukasz najlepszego rodzaju inhalatora dla niemowlaka i starszego dziecka, najbardziej trafnym wyborem może okazać się nebulizator. Pozwala on na bezwysiłkowe przyjęcie leku w czasie swobodnego oddychania, co dla najmłodszych pacjentów jest ogromnym ułatwieniem. Przed dokonaniem zakupu, warto sprawdzić, który inhalator jest najcichszy – zbyt głośny aparat może wystraszyć dziecko i zniechęcić je do terapii.
Nebulizator pneumatyczno-tłokowy
Nebulizator pneumatyczno-tłokowy jest najczęściej stosowanym rodzajem inhalatora. Zestaw do inhalacji składa się z nebulizatora i kompresora, które łączy przewód powietrzny. Urządzenie wytwarza aerozol poprzez zadziałanie na lek sprężonego powietrza, które rozbija płyn na drobne kropelki. Powstała w ten sposób mgiełka trafia do organizmu dziecka za pośrednictwem maski z ustnikiem.
Nebulizatory tłokowe są najbardziej wszechstronne. Można wykorzystać je do podawania każdego rodzaju leku przeznaczonego do nebulizacji. Atutem jest także niska cena inhalatora tego typu. Za nebulizator tłokowy zapłacimy około 100 zł.
Nebulizator membranowy
Działanie nebulizatora membranowego polega na rozdrobnieniu leku przy udziale wibrującej membrany (dysku), która wyglądem przypomina sito składające się z dużej ilości niewielkich oczek (stąd inna nazwa – nebulizator/inhalator siateczkowy). Jeśli zależy Ci na wysokiej wydajności inhalatora, to urządzenie może okazać się najlepszym wyborem. Należy jednak mieć na uwadze stosunkowo wysokie koszty urządzenia (około 200–300 zł) oraz konieczność regularnej wymiany membrany (średnio co pół roku).
Nebulizator ultradźwiękowy
Nebulizator ultradźwiękowy składa się z płyty grzewczej, na której umieszcza się lek. Rozdrobnienie preparatu następuje pod wpływem działania fal ultradźwiękowych powstających na drodze wibracji płyty.
Zaletą urządzenia jest cichy tryb pracy, możliwość regulacji dawki leku i niewielkie jego straty, a także krótki czas nebulizacji. Nie można jednak stosować go w przypadku wszystkich lekarstw – nie jest zalecany do terapii przy udziale antybiotyków i sterydów. Doskonale natomiast sprawdzi się podczas aplikacji środków mukolitycznych, stosowanych do rozrzedzania wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych, a także w inhalacji solą fizjologiczną. Jego cena jest porównywalna do ceny nebulizatora membranowego.
Dowiedz się, jak leczyć bezdech senny
Bibliografia:
- Jerzy Alkiewicz, Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci i dorosłych, Wrocław 1995, wyd.1
- Bożena Karolewicz, Janusz Pluta, Dorota Haznar, Nebulizacja jako metoda podawania leków, „Terapia i leki” 2009, tom 65, nr 4.
- http://wl.uwm.edu.pl/sites/default/files/download/201801/aerozoloterapia_dr_brzuszkiewicz_0.pdf