Czym różnią się inhalatory ultradźwiękowe od pneumatycznych?

Pacjent, który na co dzień lub czasowo musi przyjmować lek wziewny, ma obecnie spory wybór, jeśli chodzi o urządzenia do inhalacji i popularny kieszonkowy inhalator ciśnieniowy z dozownikiem nie jest już jego jedyną opcją. Jednocześnie w związku z tym, taka osoba może mieć trudność z wyborem odpowiedniego sprzętu do podawania leków. Zatem jak wybrać najlepszy inhalator? Sprawdź, czym różnią się między sobą dwa popularne rodzaje inhalatorów i jakie są w związku z tym ich wady oraz zalety.
Spis treści
Inhalator pneumatyczny – charakterystyka
Inhalator pneumatyczny może być aparatem stałym lub przenośnym, zasilanym baterią lub prądem z sieci. Inhalator wyposażony jest w pneumatyczną sprężarkę gazu, która jest połączona z nebulizatorem – pojemnikiem na roztwór leku. Nebulizatory pneumatyczne zamieniają płynny preparat do inhalacji w aerozol za sprawą sprężonego gazu, który poprzez układ przewodów jest tłoczony do nebulizatora.
Urządzenia te pracują w trybie ciągłym lub przerywanym. Wielkość cząsteczek zależy od przekroju poprzecznego dysz stosowanych w inhalatorze oraz szybkości przepływu cząsteczek. Warto również wiedzieć o tym, że temperatura roztworu wykorzystywanego do inhalacji za sprawą nagłego rozprężenia gazu u wylotu dyszy obniża się o około 10-15 stopni. U osób, które mają nadreaktywne oskrzela, może spowodować to ich skurcz, co nie jest zjawiskiem pożądanym. Dla takich pacjentów wskazane byłyby termostaty lub przystawki termalne, które pozwalają uzyskać aerozol o wyższej temperaturze.
Inhalatory pneumatyczne są bardzo powszechnie używane, co związane jest m.in. z ich prostą budową, niską ceną, wysoką trwałością, brakiem potrzeby wykonywania specjalistycznej konserwacji, dobrą jakością rozpylania leku.
Inhalator ultradźwiękowy – specyfika
W przypadku inhalatora ultradźwiękowego to komora główna pełni funkcję nebulizatora. Inhalatory ultradźwiękowe wytwarzają cząsteczki aerozolu poniżej 5 µm. Ich praca jest cicha, a przede wszystkim do doprowadzenia leku do postaci aerozolu nie potrzebują one dużej objętości początkowej roztworu, co ułatwia oszczędzanie takiego środka.
Nebulizator ultradźwiękowy tworzy aerozol za sprawą generatora drgań ultradźwiękowych. Taki generator wykonywany jest np.. z materiału ceramicznego lub kwarcu. Wielkość cząsteczek zależy od długości i częstotliwości drgań ultradźwiękowych, a także samej specyfiki leku. Podczas inhalacji wdech chorego nie musi być dopasowany do momentu, gdy lek w postaci aerozolu zostanie uwolniony.
Rodzaje nebulizatorów – różnice
Na podstawie charakterystyki poszczególnych inhalatorów, należy wyróżnić następujące różnice:
- inhalatory pneumatyczne do wytworzenia kropel z roztworów leków i zawiesin wykorzystują sprężone powietrze, a w inhalatorach ultradźwiękowych dzieje się to za sprawą drgań akustycznych o wysokiej częstotliwości;
- gęstość aerozolu produkowanego przez inhalator ultradźwiękowy jest większa od tego produkowanego przez nebulizator pneumatyczny, dzięki czemu do dróg oddechowych w tym samym czasie trafia większa ilość leku;
- inhalator pneumatyczny jest głośniejszy od ultradźwiękowego;
- zazwyczaj inhalator pneumatyczny (podobnie jak ten siateczkowy) można określić bardziej uniwersalnym, jeśli chodzi o jego możliwości w zakresie podawania różnego typu leków do układu oddechowego – w klasycznych inhalatorach ultradźwiękowych można stosować wyłącznie leki, które nie są wrażliwe na zmiany temperatury oraz ich lepkość nie jest zbyt wysoka, ponieważ są to sprzętu bardziej czułe na zmiany lepkości leków;
- inhalatory pneumatyczne mają dość niską wydajność pracy – długość czasu pracy urządzenia wiąże się z tym, że wydłuża się również czas inhalacji;
- działanie ultradźwięków pozwala na wytworzenie tzw. termoaerozolu, przez co zanika problem zbyt niskiej temperatury leku, która dla części użytkowników inhalatorów pneumatycznych może być przeciwwskazaniem do ich stosowania.
Na co zwrócić uwagę, decydując się na pierwsze inhalatory do użytku domowego?
Jeśli zastanawiasz się, jaki inhalator wybrać, weź pod uwagę następujące czynniki:
- rodzaj podawanych leków,
- stan zdrowia osoby, która potrzebuje się inhalować,
- kto będzie korzystał ze sprzętu – w przypadku stosowania go przez dzieci, dorosłych i osób starszych przyda się ustnik oraz dodatkowe maski dostosowane do użytkownika.
Inhalator to urządzenie, które w zależności od swojego typu ma również konkretną specyfikację. Warto zatem również zwrócić uwagę na:
- maksymalny czas inhalacji (czas pracy ciągłej),
- spektrum zastosowania, tj. do terapii jakich chorób układu oddechowego sprawdzi się najlepiej dany sprzęt,
- obecność systemów oszczędzających lek, dzięki którym dawka leku podawana do górnych dróg oddechowych jest niewiele mniejsza od wyjściowej objętości specyfiku,
- możliwość regulacji cząsteczek, co pozwala dostosować, do której części dróg oddechowych trafi rozpylany lek,
- miękkość i trwałość materiału, z którego wykonane są maski czy ustniki,
- możliwość stosowania inhalatora poza domem – szczególnie ważne dla osób prowadzących aktywny tryb życia, które często podróżują.
Sprawdź: Inhalatory i nebulizatory
Bibliografia:
Karolewicz, B., Pluta, J. Haznar, D. Nebulizacja jako metoda podawania leków. Farmakologia Polska 2009, t. 65, nr 4, s. 291-304.
Broniarz-Press, L., Matuszak, M., Ochowiak, M. i wsp. Wpływ właściwości cieczy na rozpylanie w inhalatorach medycznych. Inż. Ap. Chem. 2014, 53, 4, 221-222.
Kasperkowiak, A. Opracowanie i badania termostatowanego pneumatycznego nebulizatora medycznego. Rozprawa doktorska, Politechnika Poznańska, Poznań 2018. Dostęp: 19.02.2024. https://sin.put.poznan.pl/files/download/4960