Jakie są skutki bezdechu sennego?

Skutki OBS, czyli obturacyjnego bezdechu sennego, obejmują szereg niekorzystnych zaburzeń zdrowotnych. Nieleczony bezdech senny sprzyja nie tylko pogorszeniu ogólnej kondycji organizmu, ale zwiększa ryzyko rozwoju poważnych chorób ogólnoustrojowych. Jakie są powikłania bezdechów nocnych oraz w jaki sposób im zapobiec?
Spis treści
Kiedy mamy do czynienia z bezdechem sennym?
O bezdechu sennym mówimy, wówczas gdy obserwujemy u pacjenta powtarzające się epizody zatrzymania oddechu bądź znacznego jego spłycenia, czyli hipowentylacji. Utrudniony przepływ powietrza jest spowodowany zamykaniem się światła gardła – jego ściany zbudowane są głównie z tkanki mięśniowej, która traci prawidłowe napięcie i zapada się.
Do zatrzymania oddychania u pacjentów cierpiących na bezdech dochodzi nawet kilkadziesiąt razy w ciągu godziny snu, przy czym – aby stwierdzić, że istotnie mamy do czynienia z bezdechem, przerwa musi trwać dłużej niż 10 sekund. W diagnostyce i ustaleniu stopnia zaawansowania przypadłości wykorzystuje się indeks AHI (ang. apnoea-hipopnea index) określający liczbę bezdechów na godzinę snu, bądź wskaźnik RDI (ang. respiratory disturbance index) wyznaczający liczbę nieuświadomionych przebudzeń wywołanych zablokowaniem możliwości oddychania.
Najbardziej charakterystycznym objawem bezdechów nocnych jest głośne i nieregularne chrapanie przerywane momentami ciszy świadczącej o tym, że doszło do chwilowego zatrzymania oddychania.
Skutki bezdechu sennego – złe samopoczucie w ciągu dnia
Bezdech nocny zaburza prawidłową strukturę snu. Na skutek powtarzających się mikroprzebudzeń, których pacjent zazwyczaj nie jest świadomy, wypoczynek staje się nieefektywny, co prowadzi do zauważalnego pogorszenia kondycji psychicznej i fizycznej.

Na skutek chronicznego zmęczenia osoby cierpiące na bezdech mają problemy z koncentracją, co stwarza poważne zagrożenie drogowe.
Pojawiają się uciążliwe poranne bóle głowy oraz ciągłe uczucie zmęczenia. Senność w ciągu dnia jest nasilona do tego stopnia, że utrudnia normalne funkcjonowanie i, co gorsza, staje się zagrożeniem, zwłaszcza za kierownicą. Występują problemy z pamięcią i koncentracją, które zmniejszają produktywność w pracy. Drażliwość i nerwowość negatywnie wpływają na kontakty z otoczeniem.
U mężczyzn cierpiących na OBS zauważa się ponadto problemy z potencją. Badania dowodzą, że zaburzenia funkcji seksualnych obserwuje się aż u 40 proc. przedstawicieli płci męskiej, u których zdiagnozowano chorobę. Przypuszcza się, że niedotlenienie organizmu negatywnie wpływa na pracę układu nerwowego, choć nie bez znaczenia mogą być również czynniki psychogenne.
Bezdech senny a nadciśnienie
Osoby z obturacyjnym bezdechem sennym w dużym stopniu narażone są na rozwój nadciśnienia tętniczego. Utrudnione oddychanie powoduje wzrost aktywności układu współczulnego, co przekłada się na przyspieszenie rytmu bicia serca. To z kolei powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Bezpośrednio po ustąpieniu bezdechu ciśnienie skurczowe może przekraczać 300 mm Hg (norma to około 120 mm Hg). U osób z łagodną postacią choroby ryzyko wystąpienia przewlekle wysokiego ciśnienia jest dwukrotnie wyższe niż u osób zdrowych, i wzrasta zależnie od zaawansowania przypadłości.
Zaburzenia oddychania negatywnie wpływają również na zachodzące w organizmie procesy metaboliczne, co sprzyja nadmiernemu przyrostowi masy ciała. Stanowi to szczególne zagrożenie dla osób zmagających się z otyłością, które i tak znajdują się w grupie ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Bezdech senny a choroby serca
Negatywny wpływ OBS na pracę serca potwierdza szereg badań naukowych. Bezdechy nocne mogą prowadzić do powstawania w naczyniach sercowych groźnych mikrozakrzepów, zahamowania aktywacji czynników odpowiedzialnych za regulację pracy serca, skurcz naczyń wieńcowych czy niedotlenienia mięśnia sercowego.
Kardiologiczne skutki bezdechu sennego obejmują szereg nieprawidłowości, m.in migotanie przedsionków, niewydolność serca oraz chorobę niedokrwienną serca. Najpoważniejszym powikłaniem nieleczonego bezdechu sennego jest tzw. nagły zgon sercowy. W największym stopniu narażeni są na niego cierpiący na bezdech pacjenci z już rozwiniętą chorobą wieńcową.
Inne powikłania bezdechu sennego
Zmiany biochemiczne zachodzące w organizmie u osób z OBS mogą mieć wiele innych konsekwencji. Wśród zagrożeń związanych z nieleczonymi zaburzeniami oddychania należy wymienić:
- choroby metaboliczne – cukrzycę, insulinooporność,
- udar mózgu,
- zaburzenia psychiczne – nerwicę, depresję,
- choroby wątroby.
Należy także pamiętać, że bezdech nocny i związane z nim przewlekłe zmęczenie i trudności z koncentracją stanowią jedną z częstszych przyczyn wypadków komunikacyjnych. Pacjenci z objawami OBS nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać ciężkiego sprzętu.
Aparat CPAP w leczeniu obturacyjnego bezdechu sennego
Najbardziej skuteczną metodą terapii OBS jest stosowanie aparatów CPAP, które, wtłaczając powietrze do dróg oddechowych, utrzymują ich drożność i eliminują epizody zatrzymania oddechu. Nad efektywnością stosowania aparatów na bezdech prowadzono liczne testy, których wyniki potwierdzają zmniejszenie nasilenia lub całkowitą eliminację problemów z oddychaniem oraz przywrócenie prawidłowej struktury snu.
Pierwszym zauważalnym efektem leczenia bezdechów nocnych przy użyciu aparatów CPAP jest znaczna poprawa samopoczucia w ciągu dnia – ustępują uczucie zmęczenia, bóle głowy czy zaburzenia funkcji poznawczych.
Sprawdź aparaty CPAP w naszym sklepie internetowym
Z ustaleń słowackich lekarzy wynika, że używanie aparatów CPAP obniża ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych o niemal 20 proc, a dodatkowo już po kilku tygodniach stosowania wpływa na znaczą poprawę ogólnej kondycji zdrowotnej. Terapia pozwala zmniejszyć napięcie układu współczulnego i obniża ciśnienie krwi, wpływa też na poprawę insulinowrażliwości.
Leczenie jest w pełni bezpieczne i bezinwazyjne, a same urządzenia – proste w obsłudze, dzięki czemu bez problemu można wykorzystywać je w użytku domowym.
Jeżeli podejrzewasz, że Ty lub Twój bliski cierpli na obturacyjny bezdech senny, zachęcamy do wykonania badania snu, które z nami możesz przeprowadzić we własnym domu, bez oczekiwania w kolejce. W BRANDvital zapewniamy profesjonalne doradztwo specjalistów, a po ustaleniu diagnozy – pomoc w wyborze odpowiedniego aparatu CPAP.
Zobacz, jak uzyskać dofinansowanie z NFZ na aparat CPAP