Rehabilitacja po artroskopii kolana – zalecenia fizjoterapeutów i przydatny sprzęt

Rehabilitacja stawu kolanowego po artroskopii jest niezbędna dla prawidłowej regeneracji uszkodzonych struktur i powrotu do pełnej sprawności. Postępowanie jest zależne od rodzaju problemu. Jak długo trwa rekonwalescencja? Jakie ćwiczenia można wykonywać i w jakie akcesoria warto się zaopatrzyć, by szybciej odzyskać mobilność?
Spis treści
Kiedy konieczna jest rehabilitacja po artroskopii kolana?
Artroskopia kolana to zabieg, który może mieć charakter diagnostyczny lub terapeutyczny. W pierwszym przypadku służy ocenie struktur stawu kolanowego, co pomaga ustalić przyczynę określonych dolegliwości. Po dokonaniu małego nacięcia, do wnętrza stawu wprowadzana jest niewielka kamera, umożliwiająca obejrzenie poszczególnych elementów budujących staw.
Podczas artroskopii terapeutycznej, określanej także jako artroskopia operacyjna, wykorzystywane są dodatkowo specjalne narzędzia chirurgiczne, przy pomocy których specjalista dokonuje zabiegów koniecznych do poprawy funkcji chorego stawu. O ile w przypadku badania artroskopowego rekonwalescencja nie jest potrzebna, po operacyjnej artroskopii kolana rehabilitacja jest wręcz niezbędna. Jej celem jest przede wszystkim zmniejszenie dolegliwości bólowych, wzmocnienie mięśni i przyspieszenie regeneracji tkanek, a co za tym idzie – powrotu do pełnej sprawności.
Wśród najczęstszych wskazań do artroskopii kolana wymienia się:
- uraz stawu kolanowego,
- uraz łąkotki,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- bóle kolana o niewyjaśnionym pochodzeniu,
- zmiany zwyrodnieniowe,
- obecność ciała obcego.
O tym, jakie ćwiczenia po rehabilitacji kolana będą najlepsze w danym przypadku, decyduje wykwalifikowany fizjoterapeuta. Nieco innych aktywności wymaga bowiem zerwane więzadło, innych zaś szycie łąkotki czy zabieg w obrębie chrząstki stawowej.
Jak wygląda rehabilitacja po artroskopii kolana?
Rehabilitacja kolana po artroskopii powinna zostać dostosowana do rodzaju dolegliwości, ale także wieku pacjenta oraz jego kondycji zdrowotnej. Plan rehabilitacji jest układany indywidualnie, niemniej można wskazać pewne ogólne zalecenia dotyczące sposobu ćwiczeń oraz sprzętu ortopedycznego ułatwiającego powrót do zdrowia.
Jak szybko można rozpocząć rehabilitację po artroskopii kolana?
Rehabilitację stawu kolanowego po artroskopii można rozpocząć już w pierwszej lub drugiej dobie po zabiegu, czyli jeszcze w momencie, kiedy pacjent przebywa w szpitalu. Ćwiczenia prowadzone z wykwalifikowanym fizjoterapeutą polegają wówczas na rozciąganiu, masażu czy manualnej aktywizacji mięśni zginaczy. Zastosowanie znajdują również zabiegi elektrostymulacji mięśni oraz krioterapii. Nie jest jednak wskazane nadmierne forsowanie kończyny i wykonywanie gwałtownych ruchów. Przez 2-3 tygodnie noga powinna pozostawać w odciążeniu, a chory – poruszać się o kulach łokciowych (naukę chodzenia o kulach tego typu warto rozpocząć jeszcze przed zabiegiem).
Przeczytaj również: Kule inwalidzkie – jak je dopasować, jak chodzić o kulach?
Przez cały okres rekonwalescencji konieczne jest przestrzeganie wszystkich zaleceń specjalisty. Niepoprawne wykonywanie ćwiczeń lub zbyt wczesne podjęcie prób pełnego obciążenia kolana, mogą skutkować koniecznością ponownego przeprowadzenia zabiegu.
Potrzebujesz stabilnych kul ortopedycznych? Sprawdź naszą ofertę!
Ćwiczenia po artroskopii kolana w domu
W pierwszym okresie pooperacyjnym zaleca się układanie kończyny na podwyższeniu, a także używanie zimnych okładów, co poprawia krążenie i sprzyja szybszemu wchłonięciu krwiaka. Dobre efekty przyniesie również stosowanie ortezy na kolano, która zapewni odpowiednią stabilizację stawu, zapobiegając niepożądanym ruchom zginającym. W pierwszych 2-3 tygodniach można spać w ortezie, co powoli wyrobić nawyk wypoczywania z wyprostowaną nogą.
Sprawdź także: Stabilizator stawu skokowego – jaki wybrać i kiedy go używać?
Ćwiczenia na kolano po artroskopii służą wzmocnieniu siły mięśniowej oraz zwiększeniu zakresu ruchów chorego stawu. Ważne, by nie wywoływały bólu. Warto rozpocząć od delikatnego zginania kończyny w pozycji leżącej z dociskaniem stopy do podłoża bądź unoszenia wyprostowanej kończyny z kilkusekundowym przytrzymaniu jej ponad poziomem łóżka. Można również wykonywać ćwiczenia bierne na szynie CPM, a także ćwiczenia czynne odcinków kończyny, które nie zostały unieruchomione – m.in. mięśni łydek i mięśnia czworogłowego.
Z czasem można ćwiczyć w pozycji stojącej. Sprawdzą się mikroprzysiady w podparciu bądź serie ćwiczeń ze zginaniem nogi w taki sposób, by stopa sięgała pośladków. Na zaawansowanym etapie rehabilitacji, stopniowo można zacząć obciążać operowaną kończynę, przenosząc ciężar ciała na całą stopę. Wykonuje się ćwiczenia z podestem, z bloczkiem obciążającym czy na rowerku treningowym.

Odpowiednio dobrana orteza kolana zabezpiecza chory staw i wspomaga efekty rehabilitacji.
Ile trwa rehabilitacja po artroskopii kolana?
Czas trwania rehabilitacji po artroskopii kolana może różnić się zależnie od charakteru urazu czy schorzenia, a także ogólnych predyspozycji konkretnego pacjenta. Przyjmuje się, że rekonwalescencja umożliwiająca pełny powrót do sprawności trwa nie dłużej niż 3 miesiące.
Warto pamiętać, że na skrócenie okresu usprawniania wpływa nie tylko częstotliwość ćwiczeń rehabilitacyjnych, ale także odpowiednie przygotowanie do zabiegu. Przed operacją warto wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie nóg, przy czym angażować należy obydwie kończyny – pamiętajmy, że przez kilka lub nawet kilkanaście tygodni zdrowa noga będzie znacznie bardziej obciążona.
Aby wybrać najlepsze pomoce do ćwiczeń, warto skonsultować się z fizjoterapeutą w sklepie ze sprzętem medycznym. Dobre rezultaty może przynieść stosowanie taśm do ćwiczeń, piłek rehabilitacyjnych czy tapingu. Specjalista, po zapoznaniu się ze specyfiką naszych dolegliwości, pomoże dobrać odpowiednie zaopatrzenie.