Jak rozpoznać parestezje kończyn i jak ją leczyć?

Parastezje wynikają z zaburzenia przewodnictwa nerwowego, które może mieć bardzo zróżnicowane przyczyny. Drętwienie i mrowienie kończyn najczęściej ma związek z problemami z kręgosłupem oraz zaburzeniami krążenia. Zdarza się też, że parastezje rąk i nóg towarzyszą stanom nagłym, wymagającym jak najszybszej interwencji lekarskiej.
Spis treści
Co to jest parastezja i jakie ma objawy?
Parastezje to częściowa lub całkowitą utrata czucia bez widocznej przyczyny. Objęty nimi fragment ciała ma ograniczoną wrażliwość na dotyk, oddziaływanie niskiej lub wysokiej temperatury czy ból. Chociaż same nie wiążą się z bólem, są interpretowana jako drętwienie, mrowienie, kłucie czy pieczenie skóry.
Najczęściej pojawią się parastezje rąk i nóg. Są one wynikiem utrudnionego przepływu impulsów na skutek ucisku na nerw.
Parastezje odczuwamy, gdy zbyt długo siedzimy na podkurczonej stopie lub z założonymi nogami, pojawiają się też, kiedy zasypiamy z ręką umieszczoną pod głową. Dyskomfort stopniowo znika po zmianie pozycji. Krótkie uczucie parastezji może wystąpić również, kiedy uderzymy się w łokieć – w takiej sytuacji opisywane jest jako wrażenie chwilowego porażenia prądem.
Jeśli drętwienie wywołują tego typu czynniki, nie ma powodów do obaw. Zdarza się jednak, że objawy parastezji kończyn utrzymują się przewlekle, co może być oznaką poważniejszego uszkodzenia nerwów lub zaburzenia krążenia.
Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, czy drętwienie palców u nóg jest niebezpieczne
Jakie są przyczyny parastezji kończyn?
Źródłem mrowienia kończyn mogą być stany zapalne tanek. Towarzyszą one takim chorobom, jak zespół cieśni nadgarstka, reumatoidalne zapalenie stawów czy łuszczycowe zapalenie stawów.
Ucisk na nerwy skutkujący charakterystycznym dyskomfortem często wywołują również problemy z kręgosłupem. Jednym z częstszych jest przepuklina kręgosłupa, czyli tzw. wypadnięcie dysku. Jeśli wystąpi na wysokości kręgów szyjnych, objawy dotyczą kończyny górnej – w zaawansowanych przypadkach nie tylko barku i przedramienia – pacjenci zgłaszają też mrowienie dłoni, a nawet drętwienie palców. Na parastezje kończyn dolnych skarżą się osoby, u których chorobą dotknięty jest kręgosłup lędźwiowy lub krzyżowy.

Drętwienie kończyn od kręgosłupa to przypadłość, z którą do gabinetów lekarskich zgłasza się wiele osób. Winne jest zwykle zwyrodnienie kręgosłupa zaburzające przewodzenie nerwowe. Występowanie parastezji świadczy zwykle o dużym zaawansowaniu zmian. W takiej sytuacji ulgę
Nierzadkie są przypadki występowania parastezji u osób cierpiących na nerwicę, kiedy na skutek silnego stresu dochodzi do przykurczów mięśniowych. Mrowieniu ulegają wówczas zwykle kończyny górne i/lub okolice głowy oraz twarz.
Co jeszcze powoduje mrowienie kończyn?
Parastezje w kończynach może wywołać kilkadziesiąt innych chorób i dolegliwości. Do najbardziej powszechnych należą:
- cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze
- udar,
- niewydolność krążenia, zakrzepica,
- borelioza,
- stwardnienie rozsiane,
- toczeń rumieniowaty,
- urazowe uszkodzenie mózgu,
- guz nowotworowy,
- choroba Raynauda,
- niedoczynność tarczycy,
- półpasiec.
Do uszkodzenia nerwów może dojść na skutek zażywania niektórych leków (w tym leków stosowanych po chemioterapii). Czynnikiem ryzyka są też spożywanie nadmiernej ilości alkoholu i palenie.
Sprawdź, co najczęściej wywołuje drętwienie rąk w nocy
Drętwienie kończyn – kiedy należy udać się do lekarza?
Parastezje nóg i rąk mogą oznaczać stan zagrożenia życia. Jeżeli kończyna drętwieje i nagle pojawiają się znaczne osłabienie lub paraliż, trudności z mówieniem, dezorientacja czy silny ból i zawroty głowy, należy natychmiast wezwać pomoc medyczną, dzwoniąc na numer 112 lub 998. Równie alarmujące jest drętwienie lewej ręki z jednoczesnym kłuciem w klatce piersiowej i dusznościami.
Konsultacji z lekarzem wymagają również przewlekłe drętwienia, którym towarzyszą następujące dolegliwości:
- skurcze mięśni,
- nasilanie drętwienia nóg podczas chodzenia,
- częste oddawanie moczu,
- zaburzenia widzenia,
- wysypka,
- ból.
Niepokojące są ponadto parastezje odczuwane w obrębie kończyny po urazie, np. złamaniu.
Jak leczyć parastezje nóg i rąk?
Aby pozbyć się parastezji lub zmniejszyć ich nasilenie, konieczne jest właściwe rozpoznanie choroby podstawowej i zastosowanie leczenia przyczynowego.
Jeśli źródłem problemów są zaburzenia funkcji kręgosłupa, lekarz może zalecić stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, zabiegi fizykoterapeutyczne i noszenie odpowiednio dobranej ortezy odciążającej. Podobnie terapia może wyglądać, jeśli mamy do czynienia ze stanami zapalnymi (np. wspomnianym zespołem cieśni nadgarstka).
W przypadku parastezji na tle nerwowym zaleca się konsultację z psychoterapeutą, który pomoże wypracować umiejętność radzenia sobie z lękiem i stresem. Przy silnych zaburzeniach nerwicowych konieczna bywa farmakoterapia.
Nie zawsze można zapobiec parastezjom. W niektórych przypadkach można jednak w pewnym stopniu zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia poprzez: dbanie o prawidłową postawę ciała, ograniczenie wykonywania powtarzalnych ruchów (lub robienie częstych przerw), utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz regularne ćwiczenia poprawiające siłę mięśniową.